Tài liệu hướng dẫn trả lời câu hỏi bài 3 trang 41 sách giáo khoa Ngữ văn 7 tập Hai phần soạn bài Tìm hiểu chung về phép lập luận chứng minh chi tiết và đầy đủ nhất.
Đề bài: Đọc bài văn nghị luận sau và trả lời câu hỏi:
ĐỪNG SỢ VẤP NGÃ
Đã bao lần bạn vấp ngã mà không hề nhớ. Lần đầu tiên chập chững bước đi, bạn đã bị ngã. Lần đầu tiên tập bơi, bạn uống nước và suýt chết đuối phải không ? Lần đầu tiên chơi bóng bàn, bạn có đánh trúng bóng không ? Không sao đâu vì...
Oan Đi-xray từng bị toà báo sa thải vì thiếu ý tưởng. Ông cũng nếm mùi phá sản nhiều lần trước khi sáng tạo nên Đi-xnây-len.
Lúc còn học phổ thông, Lu-i Pa-xtơ chỉ là một học sinh trung bình. Về môn Hoá, ông đứng hạng 15 trong số 22 học sinh của lớp.
Lép Tôn-xtôi, tác giả của bộ tiểu thuyết nổi tiếng Chiến tranh và hòa bình, bị đình chỉ học đại học vì "vừa không có năng lực, vừa thiếu ý chí học tập".
Hen-ri Pho thất bại và cháy túi tới năm lần trước khi thành công.
Ca sĩ Ô-pê-ra nổi tiếng En-ri-cô Ca-ru-xô bị thầy giáo cho là thiếu chất giọng và không thể nào hát được.
Vậy xin bạn chớ lo sợ thất bại. Điều đáng sợ hơn là bạn đã bỏ qua nhiều cơ hội chỉ vì không cố gắng hết mình.
(Theo Trái tim có điều kì diệu)
Câu hỏi:
a) Luận điểm cơ bản của bài văn này là gì? Hãy tìm ra những câu mang luận điểm đó.
b) Để khuyên người ta "đừng sợ vấp ngã", bài văn đã lập luận như thế nào? Các sự thật được dẫn ra có đáng tin không? Qua đó, em hiểu phép lập luận chứng minh là gì?
Trả lời bài 3 trang 41 SGK văn 7 tập 2
Cách trả lời 1:
a) Luận điểm cơ bản của bài văn : Đừng sợ vấp ngã.
- “Đã bao lần bạn vấp ngã mà không hề nhớ”
- “Vậy xin bạn chớ lo thất bại. Điều đáng sợ hơn là bạn đã bỏ qua nhiều cơ hội chỉ vì không cố gắng hết mình.”
b) Cách lập luận của bài văn:
- Vấp ngã là chuyện bình thường (nêu một số ví dụ về việc vấp ngã trong đời sống hằng ngày).
- Dẫn chứng bằng vấp ngã của những người nổi tiếng.
(Nêu năm danh nhân thế giới đã từng vấp ngã nhưng vấp ngã không cản trở việc họ thành đạt vẻ vang về sau.)
- Điều đáng sợ là thiếu sự cố gắng.
=> Các sự thật được dẫn ra có sự đáng tin.
Qua đó ta thấy phép lập luận chứng minh là dùng những lí lẽ, dẫn chứng chân thực để chứng tỏ luận điểm là đúng.
Tham khảo thêm: Hướng dẫn chi tiết soạn bài Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích
Cách trả lời 2:
a)
- Luận điểm cơ bản của bài văn này là: khuyên con người phải luôn cố gắng hết mình, đừng sợ vấp ngã.
- Những câu văn mang luận điểm:
+ Nhan đề của bài văn: Đừng sợ vấp ngã.
+ Vậy xin bạn chớ lo sợ thất bại. Điều đáng sợ hơn là bạn đã bỏ qua nhiều cơ hội chỉ vì không cố gắng hết mình.
b) Để khuyên con người đừng sợ vấp ngả, bài văn đã lập luận bằng cách:
- Khẳng định vấp ngã là chuyện thường
- Nêu ra hàng loạt các dẫn chứng về những người nổi tiếng cũng từng vấp ngã, nhưng vấp ngã không làm họ nản chí mà là động lực thúc đẩy họ cố gắng vươn lên để mang về cho mình sự thành công.
- Tác giả đưa ra 5 dẫn chứng rất tiêu biểu, chọn lọc.
- Cuối cùng, tác giả nêu ra cái đáng sợ hơn vấp ngã là sự thiếu cố gắng.
=> Tác giả đã dùng các sự thật đáng tin cậy và được nhiều người công nhận để dẫn ra. Cách lập luận như vậy rất chặt chẽ, thuyết phục người đọc. Qua đó em hiểu lập luận chứng minh là dùng những lí lẽ, bằng chứng chân thực, đã được công nhận để chứng tỏ luận điểm mới là đáng tin cậy.
Cách trả lời 3:
a) Luận điểm đã được nêu ở tên bài: Đừng sợ vấp ngã.
Những câu mang luận điểm đó.
- Đã bao lần bạn vấp ngã mà không hề nhớ.
- Vậy xin bạn chớ lo thất bại.
b) Để khuyên người ta “đừng vấp ngã” bài văn đã lập luận:
+ Vừa giới thiệu hướng chứng minh.
+ Vừa giới thiệu khách quan các bằng chứng có thật đã được thừa nhận không thể chối cãi. Chẳng hạn “Lần đầu tiên chơi bóng bàn, bạn có đánh trúng bóng không?” là một sự thật: Dường như không đánh trúng!
+ Nêu cụ thể năm bằng chứng.
- Oan Đi-xnây nhiều lần phá sản và cuối cùng sáng tạo nên Đi-xnây-len.
- Lu-i Pa-xtơ là học sinh trung bình, cụ thể là môn Hóa - Cái môn sau làm nên sự xuất sắc của ông - đứng hạng 15 trong 22 học sinh.
- Lép Tôn-xtôi sau này vĩ đại nhưng đà từng nếm thất bại vì bị đình chỉ học do thiếu năng lực và ý chí.
- Hen-ri Pho đến lần thứ năm mới thành công.
- Ca sĩ Ca-ru-xô thầy đánh giá “thiếu chất giọng” nhưng đã thành danh.
- Khuyên nhủ “chớ lo thất bại”, phải “cố gắng hết mình”.
-> Các sự thật được dẫn ra ở đây rất đáng tin, vì nó đã nói tới những thất bại những vấp ngã bước đầu của những con người nổi tiếng, ai cũng biết.
=> Phép lập luận chứng minh là dùng những lí lẽ, bằng chứng chân thực, đã được thừa nhận để chứng tỏ luận điểm mới (cần được chứng minh) là đáng tin cậy.
Trên đây là 3 cách trình bày câu trả lời cho bài 3 trang 41 SGK ngữ văn 7 tập 2 được biên soạn chi tiết giúp các em tham khảo để soạn bài Tìm hiểu chung về phép lập luận chứng minh tốt hơn trước khi đến lớp.
Chúc các em học tốt !