Tài liệu hướng dẫn trả lời câu hỏi bài 2 trang 63 sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập Hai phần soạn bài Hành động nói chi tiết nhất.
Đề bài: Chỉ ra các hành động nói và mục đích của mỗi hành động nói trong các đoạn trích sau:
a) Tiếng chó sủa vang các xóm.
Bà lão láng giềng lại lật đật chạy sang:
- Bác trai đã khá rồi chứ ?
- Cảm ơn cụ, nhà cháu đã tỉnh táo như thường. Nhưng xem ý hãy còn lề bề lệt bệt chừng như vẫn mỏi mệt lắm.
- Này, bảo bác ấy có trốn đi đâu thì trốn. Chứ cứ nằm đấy, chốc nữa họ vào thúc sưu, không có, họ lại đánh trói thì khổ. Người ốm rề rề như thế, nếu lại phải một trận đòn, nuôi mấy tháng cho hoàn hồn.
- Vâng, cháu cũng đã nghĩ như cụ. Nhưng để cháo nguội, cháu cho nhà cháu ăn lấy vài húp cái đã. Nhịn suông từ sáng hôm qua đến giờ còn gì.
- Thế thì phải giục anh ấy ăn mau lên đi, kẻo nữa người ta sắp sửa kéo vào rồi đấy!
Rồi bà lão lật đật trở về với vẻ mặt băn khoăn.
(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
b) Lê Thận nâng gươm lên ngang đầu nói với Lê Lợi:
- Đây là Trời có ý phó thác cho minh công làm việc lớn. Chúng tôi nguyện đem xương thịt của mình theo minh công, cùng với thanh gươm thần này để báo đền Tổ quốc!
(Sự tích Hồ Gươm)
c) Hôm sau lão Hạc sang nhà tôi. Vừa thấy tôi, lão báo ngay:
- Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ!
- Cụ bán rồi?
- Bán rồi! Họ vừa bắt xong. […]
- Thế nó cho bắt à?
Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc…
- Khốn nạn… Ông giáo ơi!… Nó có biết gì đâu! Nó thấy tôi gọi thì chạy ngay về, vẫy đuôi mừng. Tôi cho nó ăn cơm. Nó đang ăn thì thằng Mục nấp trong nhà, ngay đằng sau nó, tóm lấy hai cẳng sau nó dốc ngược nó lên.
(Nam Cao, Lão Hạc)
Trả lời bài 2 trang 65 SGK văn 8 tập 2
Cách trả lời 1:
a)
- Hành động hỏi và mục đích thăm hỏi: "Bác trai... chứ?"
- Hành động trình bày và mục đích thông báo: "Cảm ơn... như thường... Nhưng... lắm".
- Hành động điều khiển và mục đích cầu khiến: "Này... trốn".
- Hành động trình bày và mục đích nêu ý kiến thuyết phục: "Chứ cứ nằm... khổ. Người ốm... hoàn hồn".
- Hành động trình bày và mục đích tỏ sự đồng ý "Vàng... cụ".
- Hành động trình bày và mục đích giải thích "Nhưng để... đã. Nhịn... còn gì".
- Hành động điều khiển và mục đích khuyên, giục: "Thế thì... đấy".
b)
- Hành động trình bày: Đây là ý Trời... việc lớn.
- Hành động hứa hẹn và mục đích thề nguyền: Chúng tôi nguyện...Tổ quốc!
c)
- Hành động báo tin và mục đích tìm sự cảm thông giải tỏa day dứt "Cậu Vàng... ạ! "Bán rồi!... bắt xong!".
- Hành động hỏi và mục đích muốn xác nhận một sự thật "Cụ bán rồi".
- Hành động hỏi và mục đích tỏ ra ngạc nhiên "Thế... à?".
- Hành động bộc lộ cảm xúc và mục đích giãi bày sự day dứt, dày vò "Khốn nạn... ơi!".
- Hành động kể và mục đích giải tỏa sự dằn vặt, đau đớn vì lừa một con chó.
Tham khảo thêm: Soạn bài Hành động nói (tiếp theo)
Cách trả lời 2:
a)
- "Bác trai đã khá rồi chứ?" Mục đích hành động nói là hỏi.
- "Cảm ơn cụ, nhà cháu đã tỉnh táo như thường. Nhưng xem ý hãy còn lề bề lệt bệt chừng như vẫn mỏi mệt lắm". Mục đích hành động nói của cả hai câu đã là trình bày.
- "Này, bảo bác ấy trốn đi đâu thì trốn". Mục đích hành động nói là điểu khiển.
- "Chứ cứ nằm đấy, chốc họ vào thúc sưu, không có, họ lại đánh trói thì khổ. Người ốm rề rề như thế, nếu lại phải một trận đòn, nuôi mấy tháng cho hoàn hồn". Mục đích hành động nói của hai câu đều là trình bày.
- "Vâng, cháu cũng đã nghĩ như cụ. Nhưng để cháo nguội, cháu cho nhà cháu ăn lấy vài húp cái đã. Nhịn suông từ sáng hôm qua tới giờ còn gì". Mục đích hành động nói của ba câu đều là trình bày.
- "Thế thì phải giục anh ấy ăn mau lên đi, kẻo người ta sắp sửa kéo vào rồi đấy!" Mục đích hành động nói là điều khiển.
b)
- "Đây là Trời có ý phó thác cho minh công làm việc lớn". Mục đích hành động nói là trình bày.
- "Chúng tôi nguyện đem xương thịt của mình theo minh công, cùng với thanh gươm thần này để báo đền Tổ quốc!" Mục đích hành động nói là hứa hẹn.
c)
- "Cậu Vàng đi rồi, ông giáo ạ!" Mục đích hành động nói là trình bày.
- "Cụ bán rồi?" Mục đích hành động nói là hỏi.
- "Bán rồi! Họ vừa bắt xong." Mục đích hành động nói là trình bày.
- "Thế nó cho bắt à?" Mục đích hành động nói là hỏi.
- "Khốn nạn... Ông giáo ơi!... Nó có biết gì đâu!" Mục đích hành động nói của ba câu đều là bộc lộ cảm xúc.
- "Nó thấy tôi gọi thì chạy ngay về, vẫy đuôi mừng. Tôi cho nó ăn cơm. Nó đang ăn thì thằng Mục nấp trong nhà, ngay đằng sau nó, tóm lấy hai cẳng sau nó dốc ngược lên". Mục đích hành động nói của các câu này đều là trình bày.
-/-
Trên đây là gợi ý trả lời câu hỏi bài 2 trang 65 SGK ngữ văn 8 tập 2 được chúng tôi biên soạn dành cho các em tham khảo. Hãy vận dụng kết hợp với kiến thức của bản thân em để có những lựa chọn trình bày tối ưu nhất, dễ hiểu nhất khi soạn bài Hành động nói nhé.
Chúc các em học tốt !