Đọc Tài Liệu hướng dẫn trả lời câu hỏi bài 2 trang 32 sách giáo khoa Ngữ văn 11 tập 1 phần soạn bài Khóc Dương Khuê chi tiết nhất cho các em tham khảo.
Đề bài:
Tình bạn thắm thiết, thuỷ chung giữa hai người được thể hiện như thế nào? (Chú ý diễn biến tâm trạng của tác giả: nỗi đau đớn lúc nghe tin bạn qua đời, sống lại những kỉ niệm trong tình bạn, nỗi trống vắng khi bạn mất.)
Trả lời bài 2 trang 32 SGK Ngữ văn 11 tập 1
Để soạn bài Khóc Dương Khuê tối ưu nhất, Đọc Tài Liệu tổng hợp nhiều cách trả lời khác nhau cho nội dung câu hỏi bài 2 trang 32 SGK Ngữ văn lớp 11 tập 1 như sau:
Cách trình bày 1
Tình bạn thắm thiết, thủy chung giữa hai người được tác giả diễn đạt qua sự vận động của cảm xúc thơ.
– Hai câu thơ đầu: Nỗi đau đớn của Nguyễn Khuyến khi nghe tin bạn mất:
+ Từ ngữ: Thôi đã thôi rồi, man mác, ngậm ngùi.
→ Tin bạn mất đến với Nguyễn Khuến một cách đột ngột, bàng hoàng, sửng sốt.
+ Nhịp thơ bị phá vỡ 2/1/3: Như một tiếng nấc tức tưởi, tắc nghẹn trước nỗi đau mất bạn của nhà thơ.
– Đoạn thơ thứ 2: Tác giả gợi nhớ lại những kỉ niệm trong quá khứ:
+ Cùng thi đỗ, cùng làm quan, cùng nhau trải qua nhiều thú vui tao nhã.
→ Là bạn tri âm, tri kỉ.
+ Về già vẫn viếng thăm nhau.
→ Dòng hồi tưởng hiện lên một tình bạn đẹp. Đó là lí do khiến Nguyễn Khuyến đau đớn, sững sờ khi nghe tin bạn qua đời.
– Đoạn thơ thứ 3 (đoạn còn lại): Nỗi trống trải khi bạn qua đời: Mất bạn, Nguyễn Khuyến cảm thấy vô cùng trống trải, cuộc sống chẳng còn ý vị. Nỗi đau thể hiện ở nhiều cung bậc: lúc đột ngột, lúc ngậm ngùi, luyến tiếc, lúc lắng đọng thấm sâu chi phối tuổi già của tác giả. Hai câu kết là nỗi đau không nước mắt, nỗi đau như dồn vào lòng:
Tuổi già hạt lệ như sương
Hơi đâu chuốc lấy hai hàng chứa chan.
Cách trình bày 2
*Kỉ niệm của tác giả với người bạn của mình
– Cùng nhau thi đỗ làm quan
– Cùng nhau dong chơi khắp chốn non nước
– Cùng ngân nga hát ả đào
– Cùng nhau uống rượu và bình luận thơ văn
– Cùng nhau trải qua những buổi hoạn nạn, vật đổi sao rời
* Nỗi đau, trống vắng khi mất bạn
– Chân tay rụng rời khi nghe tin bạn mất
– Rượu ngon không có bạn hiền
– Câu thơ hay không có người bình luận
– Đàn kia gảy cũng không ai thấu hiểu
⇒ Cho thấy tình cảm thắm thiết giữa Nguyễn Khuyến và Dương Khuê. CÙng với tâm trạng lúc đột ngột, lúc ngậm ngùi, luyến tiếc, lúc lắng đọng thấm sâu chi phối tuổi già của tác giả. Hai câu kết là nỗi đau không nước mắt, nỗi đau như dồn vào lòng.
Cách trình bày 3
Bác Dương thôi dã thôi rồi,
Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta.
- Câu thơ đọc lên nghe nhói đau, quặn thắt bởi cái sự không lành kia đến đột ngột quá. Câu lục ngắt nhịp 2/1/3 thể hiện đúng cái trường độ đứt đoạn của những tiếng nấc tắc nghẹn trong nỗi đau đến quá đỗi bất ngờ. Trong khi đó nhịp thơ dàn trải và đều đặn ở câu bát làm nỗi đau lan toả ra khắp không gian, trời đất. Một tượng đài đáng kính, đáng trọng trong lòng nhà thơ vừa mất đi một cách quá bàng hoàng khiến người trong cuộc choáng váng, tiếc nuối mà biết rằng không thể cưỡng lại được.
- Đau gắn với nhớ, càng nhớ càng đau. Hiện tại phũ phàng khơi gợi về những ngày tươi đẹp trong quá khứ đê rồi khi những ki niệm kia vụt tan thì hiện thực lại càng gợi sự đớn đau quặn thắt hơn. Câu thơ lặng lẽ trôi về quá khứ, dựng dậy cả một thời "quá khứ hoàng kim" của tình bạn, với mấy chục năm trời gắn bó:
+ Từ buổi đầu gặp gỡ ("thủa đăng khoa ngày trước") đến tận khi tóc bạc da mồi ("Bác già tôi cũng già rồi");
+ Có lúc thật phong lưu tài tử ("Thú vui con hát lựa chiều cầm xoang") lại có khi chia sẻ cay đắng gian nan ("Buổi dương cửu cùng nhau hoạn nạn"),...
=> Dường như nỗi đau mất bạn như đang muốn tựa vào quá khứ để níu giữ một cái đã vĩnh viễn mất đi. Nguyễn Khuyến không đối diện với quá khứ mà sống cùng nó, sống trong nó. Cái chết không thể chôn vùi được những giá trị tinh thần cao quý. Tình bạn nặng trĩu trong từng câu chữ. Cái tình không chỉ là yêu thương, quý mến,... mà là "kính yêu" - cái tình cúa hai trí thức lớn. Đoạn thơ hồi tướng không ồn ào mà đằm thắm, thiết tha, sâu lắng.
Cách trình bày 4
Tình bạn thắm thiết, thủy chung giữa hai người được tác giả diễn đạt qua sự vận động của cảm xúc thơ. Đầu tiên là nỗi đau khi hay tin bạn qua đời:
Bác Dương thôi đã thôi rồi
Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta
Cách gọi “bác” vừa đúng mực, vừa rất thân mật. Để giảm nhẹ nỗi đau, để tự an ủi mình và thể hiện sự trân trọng đối với người bạn vong niên, nhà thơ đã dùng từ “thôi” để chỉ sự ra đi vĩnh viễn của người bạn già. Nhà thơ đã dùng cách nói giảm để thể hiện nỗi đau của mình.
Đoạn thơ thứ hai vẫn trực tiếp thể hiện niềm thương tiếc người tri âm tri kỉ. Đó là hồi ức về lần gặp cuối cùng giữa hai người.
Tình bạn ấy còn được thể hiện trong đoạn kết, diễn tả nỗi đau của tác giả khi bạn không còn nữa. Nỗi đau thể hiện ở nhiều cung bậc: lúc đột ngột, lúc ngậm ngùi, luyến tiếc, lúc lắng đọng thấm sâu chi phối tuổi già của tác giả. Hai câu kết là nỗi đau không nước mắt, nỗi đau như dồn vào lòng:
Tuổi già giọt lệ như sương
Hơi đâu ép lấy hai hàng chứa chan.
Cách trình bày 5
* Thể hiện ở những kỉ niệm có với nhau
- Cùng nhau thi đỗ làm quan.
- Cùng nhau dong chơi khắp chốn non nước.
- Cùng ngân nga hát ả đào.
- Cùng nhau uống rượu và bình luận thơ văn.
- Cùng nhau trải qua những buổi hoạn nạn, vật đổi sao rời.
* Thể hiện ở nỗi đau khi mất bạn
- Chân tay rụng rời khi nghe tin bạn mất
- Rượu ngon không có bạn hiền
- Câu thơ hay không có người bình luận
- Đàn kia gảy cũng không ai thấu hiểu
=> Cho thấy tình cảm thắm thiết giữa Nguyễn Khuyến và Dương Khuê. Cùng với tâm trạng lúc đột ngột, lúc ngậm ngùi, luyến tiếc, lúc lắng đọng thấm sâu chi phối tuổi già của tác giả.
Tham khảo: Phân tích bài thơ Khóc Dương Khuê - Nguyễn Khuyến
-/-
Bài 2 trang 32 SGK Ngữ văn 11 tập 1 được hướng dẫn trả lời và trình bày theo các cách khác nhau. Hãy vận dụng kết hợp với kiến thức của bản thân em để có những lựa chọn trình bày tối ưu nhất, dễ hiểu nhất khi soạn bài Khóc Dương Khuê trong khi làm bài soạn văn 11 trước khi lên lớp.