Đọc Tài Liệu hướng dẫn trả lời câu hỏi bài 2 trang 183 sách giáo khoa Ngữ văn 12 phần soạn bài Quá trình văn học và phong cách văn học chi tiết nhất.
Đề bài: Xác định đặc trưng cơ bản của văn học Phục hưng, chủ nghĩa cổ điển, chủ nghĩa lãng mạn, chủ nghĩa hiện thực phê phán, chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa. Nói vắn tắt về các trào lưu văn học hiện đại trên thế giới và các trào lưu văn học ở Việt Nam.
Trả lời bài 2 trang 183 SGK văn 12 tập 1
Cách trả lời 1:
* Các đặc trưng cơ bản:
- Văn học thời phục hưng ở châu Âu thế kỉ XV, XVI đề cao con người, giải phóng cá tính chống lại tư tưởng khắc nghiệt thời Trung Cổ.
- Chủ nghĩa cổ điển ở Pháp thế kỉ XVII coi văn học cổ đại là hình mẫu lí tưởng, luôn đề cao lí trí, sáng tạo theo các quy phạm chặt chẽ.
- Chủ nghĩa lãng mạn đề cao những nguyên tắc chủ quan, thường lấy đề tài trong thế giới tưởng tượng của nhà văn, cố gắng xây dựng hình tượng nhân vật sao cho phù hợp với lí trí và ước mơ của nhà văn.
- Chủ nghĩa hiện thực phê phán thế kỉ XIX thiên về những nguyên tắc khách quan, chú ý chọn đề tài trong cuộc sống hiện thực, chủ trương “nhà văn là người thư kí trung thành của thời đại”, quan sát thực tế để sáng tạo các điển hình.
- Chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa thế kỉ XX miêu tả cuộc sống trong quá trình phát triển cách mạng.
* Thế kỉ XX còn chứng kiến sự xuất hiện của các trào lưu hiện đại chủ nghĩa:
- Chủ nghĩa siêu thực: ra đời 1942 ở Pháp với quan niệm thế giới trên hiện thực mới là mảnh đất sáng tạo của nghệ sĩ.
- Chủ nghĩa hiện thực huyền ảo trong văn học Mĩ la –tinh.
- Chủ nghĩa hiện sinh ở Châu Âu.
* Ở Việt Nam trong giai đoạn 1930 – 1945 hai trào lưu công khai xuất hiện:
- Trào lưu lãng mạn với phong trào Thơ mới.
- Trào lưu hiện thực phê phán: trong các sáng tác của Nguyễn Công Hoan, Vũ Trọng Phụng, Nam Cao.
- Trào lưu hiện thực xã hội chủ nghĩa: các tác phẩm Hồ Chí Minh, Tố Hữu...
Cách trả lời 2:
- Đặc trưng cơ bản của văn học Phục hưng, chủ nghĩa cổ điển, chủ nghĩa lãng mạn, chủ nghĩa hiện thực phê phán, chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa:
+ Văn học thời Phục hưng ở châu Âu: giải phóng con người, đề cao cá tính, chống lại sự khắc nghiệt của thời kỳ trung cổ.
+ Chủ nghĩa cổ điển Pháp thế kỷ XVII: chủ trương mô phỏng văn học cổ đại, sáng tác theo các quy tắc lí tính chặt chẽ.
+ Chủ nghĩa lãng mạn thế kỷ XVIII-XIX: chủ trương phá bỏ các giáo điều, đề cao sức tưởng tượng, xây dựng các hình tượng nghệ thuật theo mong muốn chủ quan của nhà văn.
+ Chủ nghĩa hiện thực phê phán thế kỷ XIX: thiên về nguyên tắc khách quan, thường lấy đề tài từ cuộc sống hiện thực, xây dựng những tính cách điển hình vừa khái quát vừa cụ thể, tình cách phát triển hợp logic cuộc sống.
+ Chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa: miêu tả cuộc sống trong quá trình phát triển CM, đề cao vai trò lịch sử của nhân dân.
- Vắn tắt về các trào lưu văn học hiện đại trên thế giới và các trào lưu văn học ở Việt Nam.
+ Các trào lưu văn học hiện đại trên thế giới:
+ Chủ nghĩa siêu thực (Pháp – 1924): quan niệm thế giới trên hiện thực mới là mảnh đất sáng tạo của nghệ sĩ.
+ Chủ nghĩa hiện thực huyền ảo (Mỹ La-tinh, sau Thế chiến thứ hai): quan niệm thực tại còn bao gồm cả đời sống tâm linh, niềm tin tôn giáo, các huyền thoại, truyền thuyết.
+ Chủ nghĩa hiện sinh (châu Âu, sau Thế chiến thứ hai): miêu tả cuộc sống của con người như một sự tồn tại huyền bí, xa lạ và phi lí.
- Các trào lưu văn học ở Việt Nam:
+ Trào lưu lãng mạn (1930-1945): Tự lực văn đoàn và phong trào Thơ mới.
+ Trào lưu hiện thực phê phán (1930-1945): Ngô Tất Tố, Nam Cao, Vũ Trọng Phụng, Nguyễn Công Hoan,…
+ Trào lưu hiện thực xã hội chủ nghĩa (1945-1975): Hồ Chí Minh, Huy Cận, Xuân Diệu, Chế Lan Viên, Nguyễn Minh Châu,…
Tham khảo: Phong cách là chỗ độc đáo về tư tưởng cũng như nghệ thuật có phẩm chất thẩm mĩ
-/-
Trên đây là 2 cách trả lời câu hỏi bài 2 trang 183 SGK ngữ văn 12 tập 1 do Đọc Tài Liệu tổng hợp và biên soạn giúp các em tham khảo để soạn bài Quá trình văn học và phong cách văn học tốt hơn trước khi đến lớp.
Chúc các em học tốt !