Tài liệu hướng dẫn trả lời câu hỏi bài 1 trang 99 sách giáo khoa Ngữ văn 10 tập 1 phần soạn bài Luyện viết đoạn văn tự sự chi tiết và đầy đủ nhất.
Đề bài:
Một đoạn trích (từ Ngữ văn 9, tập hai) được chép lại như sau:
Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom. Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt cô gái. Cô rùng mình và bỗng thấy tại sao mình lại quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chảng lành. Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặc là mặt trời nung nóng.
Chị Thao thổi còi. Như thế là đã hai mươi phút trôi qua. Phương Định cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái lỗ đã đào, châm ngòi. Dây mìn dài, cong, mềm. Cô khoả đất rồi chạy lại chỗ ẩn nấp của mình.
Hồi còi thứ hai của chị Thao. Tôi nép người vào bức tường đất, nhìn đồng hồ. Không có gió. Tim Phương Định cũng đập không rõ. Dường như duy nhất vẫn bình tĩnh phớt lờ mọi biến động chung là chiếc đồng hồ.
a) Anh (chị) cho biết đoạn trích trên kể sự việc gì? ở phần nào, của văn bản tự sự nào?
b) Đoạn trích chép ở đây có một số sai sót về ngôi kể, hãy chỉ rõ những chỗ sai đó rồi chữa lại cho hoàn chỉnh.
c) Từ sự phát hiện và chỉnh sửa đoạn trích trên, anh (chị) có thêm kinh nghiệm gì khi viết đoạn văn trong bài văn tự sự?
Trả lời bài 1 trang 99 SGK văn 10 tập 1
Cách trình bày 1
a) Đoạn văn này kể lại sự việc cô Phương Định – một nữ thanh niên xung phong đang phá bom để mở đường ra mặt trận. Đây là đoạn văn nằm ở phần thân bài (phần phát triển) của văn bản tự sự Những ngôi sao xa xôi (truyện ngắn của Lê Minh Khuê).
b) Đoạn văn được chép lại có một số sai sót về ngôi kể.
Trong truyện ngắn, người kể chuyện (nhân vật Phương Định xưng tôi, kể chuyện về bản thân mình và tổ thanh niên xung phong). Một số câu trong đoạn này, đại từ “tôi” đã bị thay bằng “cô gái” (câu 5); “Cô” (câu 6, 16), danh từ riêng “Phương Định” (câu 14, 20). Cần sửa lại để văn bản được thống nhất về ngôi kể (ngôi thứ nhất – xưng tôi).
c) Từ những phát hiện và chỉnh sửa trên có thể rút ra bài học:
Trong văn bản tự sự, người viết cần nhất quán về ngôi kể. Nếu không có sự thay đổi về người kể thì ngôi kể ấy sẽ phải thống nhất từ đoạn đầu đến các đoạn tiếp theo. Có như vậy, văn bản tự sự mới chặt chẽ, lôgic, hấp dẫn và thuyết phục người đọc.
Cách trình bày 2
a. Đoạn trích kể lại sự việc cô thanh niên xung phong thời chống Mỹ Phương Định - đang phá bom để mở đường, ở phần thân của truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi.
b. Trong đoạn trích đã có sự nhầm lẫn về ngôi kể. Trong truyện ngắn nhà văn dùng ngôi thứ nhất (nhân vật Phương Định xưng tôi), kể chuyện về bản thân mình và tổ thanh niên xung phong). Đoạn trích được bạn HS chép lại đã thay đổi dùng các từ cô, cô gái và danh từ riêng Phương Định ở câu 5.
c. Từ những điều trên, có thể rút ra bài học: Trong văn bản 1 người viết cần nhất quán về ngôi kể. Nếu văn bản dùng ngôi kể đoạn mở đầu thì ở các đoạn tiếp theo cần duy trì ngôi kể ấy. Có những đoạn văn tự sự mới chặt chẽ, logic, hấp dẫn và thuyết phục người đọc.
Cách trình bày 3
a, Đoạn trích trên kể lại sự việc ba cô gái thanh niên xung phong phá bom mở đường trên tuyến đường Trường Sơn.
Đoạn trích nằm ở phần thân của truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi.
b, Đoạn trích có sự nhầm lẫn về ngôi kể. Nhà văn sử dụng ngôi thứ nhất (Phương Định xưng tôi kể). Khi bạn HS chép lại đã thay đổi cách dùng từ cô, cô gái và danh từ riêng Phương Định ở câu 5.
Từ những điều trên có thể rút ra bài học: Trong văn tự sự cần nhất quán về ngôi kể, phải duy trì ngôi kể đó thì văn bản mới thống nhất, logic, chặt chẽ.
Cách trình bày 4
a. Đoạn trích kể lại sự việc của cô thanh niên xung phong thời chống Mỹ - Phương Định đang phá bom để mở đường. Đây là đoạn văn nằm ở phần thân bài của văn bản tự sự Những ngôi sao xa xôi (truyện ngắn của Lê Minh Khuê).
b. Trong đoạn trích đã có sự nhầm lẫn về ngôi kể. Trong truyện ngắn nhà văn dùng ngôi thứ nhất (nhân vật Phương Định xưng tôi, kể chuyện về bản thân mình và tổ thanh niên xung phong).
Đoạn trích được bạn HS chép lại đã thay đại từ xưng tôi bằng đại từ cô, hoặc danh từ riêng Phương Định ở một số câu (Tim Phương Định cũng đập không rõ). Vì vậy, ngôi kể trong câu chuyện cần sửa lại bằng đại từ quan hệ ngôi thứ nhất (Tôi) để văn bản được nhất quán hơn.
c. Từ những điều trên, có thể rút ra bài học: Trong văn bản tự sự, người viết cần nhất quán về ngôi kể. Nếu văn bản dùng ngôi kể nào ở đoạn mở đầu thì ở các đoạn tiếp theo cần duy trì ngôi kể ấy. Điều đó giúp đoạn văn bản tự sự chặt chẽ, logic, hấp dẫn và thuyết phục người đọc.
-/-
Trên đây là gợi ý trả lời câu hỏi bài 1 trang 99 SGK ngữ văn 10 tập 1 được Học Tốt biên soạn chi tiết giúp các em soạn bài Luyện viết đoạn văn tự sự trong chương trình soạn văn 10 tốt hơn trước khi đến lớp.
Chúc các em học tốt !