Đọc Tài Liệu hướng dẫn trả lời câu hỏi bài 1 trang 211 sách giáo khoa Ngữ văn 12 phần soạn bài Thực hành chữa lỗi lập luận trong văn nghị luận chi tiết nhất.
Đề bài: Phát hiện và phân tích các lỗi lập luận trong những đoạn văn sau:
a) Giá trị quan trọng nhất của văn học dân gian là giá trị nhận thức. Văn học dân gian chứa đựng một lượng kiến thức khổng lồ, phong phú về tự nhiên và đời sống xã hội. Những câu tục ngữ, ca dao vừa cung cấp cho chúng ta những hiểu biết, những kinh nghiệm sống, vừa tác động mạnh mẽ đến tâm hồn con người. Ví dụ như câu: “Chuồn chuồn bay thấp thì mưa – bay cao thì nắng, bay vừa thì râm” là một cách dự báo thời tiết của nhân dân ta.
b) Người thanh niên trong truyện ngắn lặng lẽ của Nguyễn Thành Long không chỉ say mê công việc, lạc quan, yêu đời mà còn rất thèm người. Anh thèm người tới mức đã tự tay lăn một cây to chặn ngang giữa đường để được gặp mặt và trò chuyện với đoàn khách lên Sa Pa dù chỉ là một vài phút. Chính cái sự thèm người ấy đã làm cho ta phần nào hiểu thêm về tính cách của anh. Anh sống lặng lẽ một mình, làm một công việc thầm lặng nhưng không có nghĩa là anh chán ghét cuộc đời. Anh vẫn yêu đời, vẫn yêu người. Đó là biểu hiện rõ nét nhất của tinh thần lạc quan.
c) Truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân đã cho thấy sức mạnh của tình người trong hoàn cảnh khó khăn của cuộc sống. Nhờ có mấy bát bánh đúc mà người đàn bà trở thành vợ của Tràng. Cũng chính vì đói mà họ nương tựa vào nhau, chia sẻ với nhau giữa lúc hoạn nạn. Đó chính là biểu hiện của giá trị nhân đạo trong tác phẩm.
d) Nếu ai đã từng ra biển thì hẳn phải cảm nhận vẻ đẹp kì diệu và sức mạnh của những con sóng biển miên man vỗ bờ. Những con sóng luôn biến đổi khôn lường, lúc thì êm ả, dịu dàng, lúc lại sôi sục, dữ dội. Và những con sóng ấy dường như không biết mệt. Sóng từ đâu đến và đi đâu, về đâu? Chính vì thế, Xuân Quỳnh đã ví tình yêu của mình như những con sóng “Dữ dội và dịu êm – ồn ào và lặng lẽ”. Chính Xuân Quỳnh đã hoá thân vào những con sóng để nói lên tình yêu của mình.
e) Lòng thương người của Nguyễn Du bao trùm lên tòan bộ tác phẩm Truyện Kiều. Đoạn trích nào trong sách giáo khoa ông cũng nâng cao phẩm giá con người. Kiều thương cha bị đòn mà phải bán mình. Điều này khiến chúng ta thấy rõ hơn cuộc sống hồng nhan của Kiều. Ông thương xót Kiều vì Kiều chịu bao nhiêu tai hoạ. Ta càng hiểu thế nào là hồng nhan bạc mệnh.
g) Cây xà nu là một loài cây họ thông mọc rất nhiều trong những khu rừng ở Tây Nguyên. Xà nu là một loại cây gỗ quý và đặc biệt có sức sống rất mãnh liệt. Nói đến cây xà nu là ta hình dung con người Tây Nguyên với phẩm chất anh dũng, quật cường. Rừng xà nu là biểu tượng cho người dân Xô Man. Hình ảnh những thế hệ cây xà nu cũng gợi lên sự tiếp nối của thế hệ những người dân Xô Man: “có những cây con vừa lớn ngang tầm ngực người lại bị đại bác chặt đứt làm đôi… nhưng cũng có những cây vượt lên được cao hơn đầu người, cành lá sum suê như những con chim đã đủ lông mao, lông vũ".
h) Chính vì ra đời từ rất sớm nên văn học dân gian có giá trị bảo tồn và nuôi dưỡng tâm hồn nhân dân. Các tác phẩm văn học dân gian đều hướng con người tới cái “chân, thiện, mĩ”. Không một ai là không biết đến truyện cổ tích Tấm Cám. Cuộc đấu tranh của cô Tấm với mẹ con Cám cũng chính là cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác. Và tất nhiên chiến thắng sẽ thuộc về cái thiện. Văn học dân gian còn là kho tàng về nghệ thuật:
“Thân em như trái bần trôi
Gió dập sóng dồi biết tấp vào đâu”.
Với phép so sánh đặc sắc, câu ca dao là lời hát về thân phận éo le, khổ cực của người phụ nữ trong xã hội xưa. Với những giá trị ấy văn học dân gian là bộ phận của văn học Việt Nam và là nền tảng của văn học viết.
Tham khảo: Các thao tác lập luận trong văn nghị luận
Trả lời bài 1 trang 211 SGK văn 12 tập 1
a) Lỗi: Luận cứ không đầy đủ. Đề tài nói về văn học dân gian, phần triển khai luận cứ chỉ đề cập một vấn đề hẹp là ca dao, tục ngữ.
-> Sửa lại:
- Bổ sung luận cứ về giá trị nhận thức của văn học dân gian trong truyện cổ, ca dao tục ngữ...
- Sắp xếp luận cứ theo hệ thống.
b) Lỗi: Luận cứ không chặt chẽ, thiếu logic. Nội dung câu kết không phù hợp với các câu trên.
-> Sửa lại:
- Sửa luận cứ dẫn chứng sai.
- Sửa luận điểm 1 thành: “Người thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa không chỉ say mê công việc mà còn tha thiết yêu đời, yêu người.”
c) Lỗi: Luận điểm nêu chưa rõ, chưa phù hợp với bản chất của đối tượng nghị luận “hoàn cảnh khó khăn của cuộc sống” là quá trình chung, chưa làm nổi bật vấn đề. Luận cứ quá sơ lược, chưa đầy đủ, chưa trình bày được những khía cạnh chủ yếu liên quan đến chi tiết “Tràng nhặt được vợ” thì vội đi đến kết luận chung về giá trị nhân đạo của tác phẩm.
-> Sửa lại: Bỏ câu 2. Câu 3 đổi thành “Trong cái đói gay gắt họ vẫn biết nương tựa vào nhau”.
d) Lỗi: Không nêu được luận điểm cần thiết liên quan trực tiếp đến vấn đề, lập luận lan man, xa rời vấn đề.
-> Sửa lại: Bỏ câu 3, 4
e) Lỗi: Luận cứ thiếu lôgic, quan hệ giữa các luận cứ không chặt chẽ, không phù hợp, không có các dẫn chứng đầy đủ để làm rõ luận điểm được nêu. Kết luận không phù hợp với nội dung của luận điểm.
-> Sửa lại: Sửa lại luận cứ không phù hợp. Bổ sung thêm các luận cứ mới để làm rõ cho luận điểm hơn. Bỏ câu kết.
g) Lỗi: Luận cứ được nêu làm tiền đề dẫn nhập cho luận điểm chính rườm rà, lan man, không có vai trò làm nổi bật vấn đề.
-> Sửa lại: Bỏ luận cứ: “Nói đến cây xà nu... quật cường”. Sửa lại luận cứ: “Hình ảnh những thế hệ… lông mao, lông vũ” cho phù hợp với cách lập luận.
h) Lỗi: luận điểm không rõ ràng, luận cứ thiếu hệ thống, không toàn diện
-> Sửa lại: Sửa luận điểm đầu tiên thành: “Văn học dân gian có giá trị nuôi dưỡng tâm hồn con người”. Thay đổi cách diễn đạt ở luận cứ để phù hợp với luận điểm.
-/-
Trên đây là nội dung trả lời câu hỏi bài 1 trang 211 SGK ngữ văn 12 tập 1 được trình bày theo nhiều cách khác nhau do Đọc Tài Liệu tổng hợp và biên soạn giúp các em tham khảo để soạn bài Thực hành chữa lỗi lập luận trong văn nghị luận tốt hơn trước khi đến lớp.
Chúc các em học tốt !